کتاب ها
کد bk-17393  
نوع کاغذی  
عنوان کارنمای پنج ساله: خدمات دفتر فرهنگ معلولین، مهر ماه 1390 – مهرماه 1395  
به کوشش دفتر فرهنگ معلولین  
ناشر دفتر فرهنگ معلولین (قم)  
محل نشر قم  
سال انتشار 1395شمسی  
نوبت چاپ 1  
تعداد جلد 1  
تعداد صفحه 256  
زبان فارسی  
قطع وزیری  
چکیده جامعه معلولان ایران نسبت به همه قشرها و گروه های ایرانی دارای معضلات و مشکلاتش بیشتر است. در فراوانی مشکلات اقتصادی مثل نداشتن کار و شغل و درآمد تا مشکلات حقوقی و اجتماعی کسی شک ندارد و همه مدیران به این واقعیت ها اذعان نموده اند. اما چه راهکاری برای حلّ و رفع این مشکلات مطرح است؟ چه راهکاری می توان پیشنهاد داد، به طوری که به تدریج مشکلات مرتفع شود و پس از چند سال رفاه و آسایش اینان تأمین گردد؟ کارشناسان حوزه معلولان معتقدند اساسی ترین راهکار برای حلّ مشکلات معلولان، فرهنگ سازی است. اما فرهنگ سازی به امکانات، نیرو و طرح نیاز دارد. دفتر فرهنگ معلولین نهادی است که به همین منظور ایجاد شده است. این دفتر از بدو تأسیس با قبول این راهکار، تمام مساعی خود را به کار بَست تا وظیفه خود را ایفاء نماید. البته از ابتدا مصائب و دشواریهای این راه معلوم بود؛ با این وجود، راه و شیوه های سهل و آسان که بعضاً شهرت و آثار مادی هم به همراه داشت مورد توجه این دفتر نبوده و با عزم جدی اقدامات فرهنگ سازی را پی گرفت. اکنون پس از پنج سال، کارنامه خود را به داوری و نقد همه اصحاب فرهنگ و دلسوزان فرهنگ معلولین می گذارد تا اگر خطایی بر ما پوشیده بوده تذکر دهند؛ حتماً چنین راهنمایی ها و نقدهایی را به دیده منت پذیرا هستیم و از طراحان آن بسیار سپاسگزاریم. البته این دفتر وابسته به موسسه بزرگی به نام موسسه آل البیت علیهم السلام است و ریاست این موسسه یعنی جناب حجت الاسلام والمسلمین سید جواد شهرستانی بر این دفتر همواره لطف داشته است. اما شیوه ایشان واگذاری امور به خود افراد است. بنابراین نقصان و ضعف ها را باید از مدیریت دفتر دانست و محاسن و نیکی ها منتسب به ریاست محترم است. این کارنامه موسوم به کارنمای پنج ساله، شامل چهار بخش و حدود 27 فصل است. بخش اول به تاریخ تأسیس، علل انتخاب خط مشی فرهنگی و ضرورت اهتمام همگانی به فرهنگ معلولان به عنوان ریشه حلّ و رفع بسیاری از مشکلات این جامعه می پردازد. در واقع این بخش، تحلیل پشتوانه های نظری دفتر، و پاسخ به چرایی انتخاب خط مشی و اهداف ویژه است. مطالب این بخش، به کاربران علت تولید محصولات و فعالیت های دفتر را توضیح میدهد. در بخش دوم محصولات دفتر در چند فصل معرفی خواهند شد. بخش سوم درباره فعالیت ها و ویژگی های تلاش های دفتر است؛ و بالاخره در بخش آخر به طرحهای آینده، برنامه ریزی و توسعه کارهای آینده می پردازد؛ نیز عناوین پروژههای زیر چاپ و یا در دست اقدام در همین بخش معرفی می شود. از ابتدای تأسیس این دفتر جناب حجت الاسلام والمسلمین سید جواد شهرستانی تمام قد، به یاری معلولان عزیز پرداخته و با تشویق و راهنمایی ها این مسئولیت بزرگ را به مرحله ای رسانده که می توان به معرفی آن پرداخت. البته هنوز اندر خم یک کوچه هستیم و تا رسیدن به مرحله ایده آل فاصله زیاد است؛ امیدواریم مثل گذشته با مراحم و تذکرها و راهنمایی های ریاست محترم، برنامه پنج ساله دوم را هم با موفقیت به پایان ببریم. این کارنامه گویای اقدامات، محصولات و فعالیتهای این تشکیلات در طول پنج سال است. همه اموری که در 27 فصل گزارش خواهد شد، در چارچوب خطمشی معین و مصوب است. یعنی این نهاد موظف به هر کاری نبوده و فقط باید به فرهنگ سازی، آن هم فقط برنامه های زیربنایی می پرداخت. هدف اصلی از نشر این کارنامه کسب نظریات و آراء نخبگان و کارشناسان اعم از معلول و غیرمعلول درباره کارهای انجام شده است. مهم این است که جامعه معلولان ایران فاقد قوانین جامع و سیاستهای کلان و خطمشی کارشناسی شده فاقد کتاب و مقاله های مکفی و کتابخانه های جامع و کافی است. از اینرو مدیریت دفتر فرهنگ معلولین موظف بوده در هر زمینه ابتدا مقدمات و زیرساخت ها را آماده کند؛ آنگاه اصل پروژه را آغاز کند. این دفتر هر پروژه کوچک یا بزرگ را به مشورت گذاشته و در هر زمینه با احتیاط قدم برداشته است. به ویژه در امور زیربنایی و تولید آثار مرجع فرهنگی که کار بسیار حساس و ظریف است، همگان از جمله خود همکاران معلول فعال بوده اند. امید است با جلب آراء کارشناسان، بتوانیم خط مشی دقیقتر برای پنج سال آینده ترسیم و تدوین کنیم. از اینرو از همه کارشناسان تمنا و خواهش میکنیم مساعدت کنند و راهنمایی فرمایند. همچنین از همه کسانی که در پنج سال گذشته یاری کردند و دیگرانی که به نقد و راهنمایی می پردازند تشکر میکنیم. از نظر تطابق پروژه های اجراء شده با برنامه و طرحنامه مصوب در سال 1390، غیر از یک مورد در همه زمینه ها بیش از برنامه و در مواردی سه برابر بیشتر کار شده است. همه این پیشرفتها اولاً ناشی از همراهی ها و مساعدتهای ریاست محترم یعنی حجت الاسلام والمسلمین آقای شهرستانی و در کنار ایشان حاج علاءالدین نجف است. پس از آن خود نابینایان، ناشنوایان و آسیب مندان حرکتی این دفتر را از خودشان دانسته و فعالانه در پیشبرد آن کوشیده اند. همچنین اقشار نخبه جامعه مثل روحانیت و مراجع معظم و دفاتر حضرات، استادان و معلمان، هنرمندان و روزنامه نگاران همگی کوشیده اند. ما هم به عنوان خادم آنان در خدمت همگان بوده ایم. همینجا از همه آنان تشکر می شود. امید است در سالهای آینده ما باشیم یا نباشیم، مثل گذشته این همدلی ها و همکاری ها ادامه یابد و با اجرای دو برنامه پنج ساله دیگر امور فرهنگی معلولین به جاهای مطلوب برسد.
محمد نوری/ مهرماه 1395

فهرست
مقدمه 5
بخش نخست: تأسیس و تداوم
* فصل اول: آغاز و بنیانگذاری 8
ضرورت 9
علل، عوامل و شکل گیری 10
تکلیف مداری 12
نشست افتتاحیه 16
ساختار اداری 18
مطالعه تطبیقی 21
نام و آرم 21
* فصل دوم: خط مشی و اهداف 22
راه حلّ سازنده 22
خط مشی مراکز 23
اصول و قواعد 24
* فصل سوم: آسیب شناسی 26
ارزیابی عملکرد نهادها 26
کارکرد و نقش تشکلها 27
ماهیت سازمان غیر دولتی 29
انواع نهادهای غیر دولتی 30
آفت تحزب 30
آفت تکدی گری 33
استقلال و خودگردانی 35
القای فزون طلبی 36
توانمند سازی 37
مشکلات خط مشی فرهنگی 38
* فصل چهارم: نگاه دیگران 40
گزارش رسانه ها 40
یادداشت تشکر 49
تندیس و لوح تشکر 52
دفتر یادبود 55
بخش دوم: تولید محصولات
* فصل پنجم: کتاب های منتشر شده 62
قرآن و حدیث 63
فقه و حقوق 67
جامعه و فرهنگ 69
تاریخ و شخصیت شناسی 73
معرفی دفتر فرهنگ معلولین 84
* فصل ششم: کتاب گویا 86
تولید آثار صوتی 87
فرهنگ سازی 95
خدمات رسانی 96
* فصل هفتم: کتاب به خط بریل 97
تولید آثار 97
کارشناسی و آسیب شناسی 100
دیگر فعالیت ها 101
اطلاع رسانی 101
* فصل هشتم: نشریه توان نامه 102
نظام اداری 102
دو ماهنامه توان نامه 102
فصلنامه توان نامه 110
ساختار علمی- اجرایی 116
توان نامه گویا 116
* فصل نهم: پوستر تبلیغی 117
سخنان معصومین علیهم السلام 117
ادبیات و فرهنگ 122
تصاویر 124
* فصل دهم: پایگاه اینترنتی 125
ساختار و محتوا 126
احراز رتبه برتر و تقدیر 126
دسترس پذیری 127
نوآوری ها 128
* فصل یازدهم: بانک جامع اطلاعات معلولان 129
تاریخ تأسیس 129
ساختار و محتوا 130
قلمرو تاریخی و جغرافیایی 131
فازبندی 131
خودگرانی و خودنگاری 131
دسترسی 131
کارآیی 131
* فصل دوازدهم: همکاری با دیگر رسانه ها 132
مصاحبه ها 132
گزارش و مقاله 135
بخش سوم: فعالیت های فرهنگ سازانه
* فصل سیزدهم: فعالیت در شبکه تلفن همراه 138
گروه توانمندان فرهیخته 138
مجمع هم اندیشی 141
پیشنهادات 141
* فصل چهاردهم: راهنمای پایان نامه و تحقیق 142
دانشجویان روشندل 142
مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی 145
تماس ها 145
* فصل پانزدهم: کتابخانه تخصصی 146
پیشینه و ضرورت 146
بخش های اداری 147
خدمات رسانی 147
* فصل شانزدهم: کارگاه معلولیت شناسی 148
استادان دانشگاه مفید قم 148
انجمن نابینایان ایران 148
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم 150
وعاظ و مبلغین شبه قاره هند 151
معلولان نخبه شهرستان شهریار 152
طلاب دارای معلولیت استان قم 153
مجمع محققین و مدرسین اصفهان 153
رشته مطالعات معلولیت 155
* فصل هفدهم: همایش ها و نشست ها 157
برگزاری نشست ها و همایش ها 157
مشارکت در همایش ها و جشنواره ها 176
* فصل هجدهم: نمایشگاه معلولیتی 189
نمایشگاه نجف 189?2011
نمایشگاه فرهنگ سازان خاموش 189
نمایشگاه عکس در نگارخانه فرهنگ 190
نمایشگاه عکس معلولیت و معنویت 190
نمایشگاه بین المللی قرآن کریم 191
نمایشگاه روز جهانی معلولین 192
دومین جشنواره خودباوری 193
* فصل نوزدهم: مهمانی و هم اندیشی 194
مهمانان دفتر 194
پذیرش دعوت ها 210
* فصل بیستم: موزه 219
تاریخچه 219
تنوع و رویکرد 220
ویژگی ها 220
ابتکار 221
چشم انداز آینده 221
دیگر فعالیت ها 221
* فصل بیست و یکم: رفاه و اشتغال 222
روش دفتر 222
نقد شیوه سنتی 222
شیوه مدرن 223
اطلاع رسانی 223
فرهنگ سازی 225
نهادسازی 226
پیشگیری 227
تاکسیدرمی و اشتغال معلولین 228
* فصل بیست و دوم: دسترس پذیری
اقدام دفتر 231
استفاده از ابزارهای جدید 232
گسترش کتابخانه مجازی 232
دسترسی همگانی با اشتراک گذاری بریل 232
بخش چهارم: چشم انداز آینده
* فصل بیست و سوم: طرح و تدبیر 238
طرح پایه یا طرح مقدماتی 238
اصول و ضوابط 239
اقدامات ضروری و پایه 240
بانک اطلاعات معلولین ایران 240
قرآن و عترت 241
دائره المعارف نگاری 241
کتب پژوهشی و مرجع 242
دیگر طرح ها 242
* فصل بیست و چهارم: آثار در دست اقدام 243
جامع نگری 243
عناوین آثار 243
* فصل بیست و پنجم: بومی سازی 248
جهانی شدن یا بومی سازی 248
معرفی دیزی 248
دفتر فرهنگ معلولین و دیزی 249
* فصل بیست و ششم: کتاب به عنوان زیربنا 251
جایگاه کتاب 251
وضعیت کنونی و وضعیت مطلوب 251
آمار کتب دفتر 252
اقتضائات و انتظارات 253
راهکار 254
* فصل بیست و هفتم: نظرسنجی 255
چگونگی اجرا و روش 255
ضرورت 255
روش ها 256  
تاریخ ثبت در بانک 11 مهر 1396  
فایل پیوست
تصویر
 
تصویر