| چکیده |
محدودیت های تحرک یک مانع بزرگ برای توسعه فراگیر معلولیت است، زیرا آنها انزوای اقتصادی ، اجتماعی و شخصی افراد دارای معلولیت را تشدید می کنند و تمایل دارند که آنها را به سمت فقر سوق دهند. بنابراین دسترسی به طور فزاینده به عنوان یک عنصر اصلی یک سیستم حمل و نقل با کیفیت، کارآمد و پایدار شناخته می شود. در واقع همه ما به عنوان کاربر سیستم حمل و نقل از دسترسی آسان تر به اتوبوس ها ، تراموا ، قطار ، هواپیما و کشتی بهره مند خواهیم شد، طراحی ساختمان ها و زیرساختاها و ناوگان حمل و نقل و استفاده از امکانات داخلی و خارجی در ارتباط با توسعه، ساخت و ساز و یا امکانات مهم است که همه از جمله معلول قادر به دسترسی به آنها باشند. در بررسی قابلیت دسترسی معلولان در پایانه های حمل و نقل عمومی و ناوگان و به طورکلی سیستم حمل و نقل عمومی عوامل مختلفی وجود دارد که برای گرفتن تصویر صحیح از چرخه سفر باید مورد توجه قرار گیرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل موثر بهبود استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی برای معلولین می باشد، که با بررسی و اولویت بندی عوامل و تسهیلات موثر می توان در آینده کیفیت ارایه این سیستم حمل و نقل را برای آن ها توسعه داد. برای این منظور پس از بررسی مبانی نظری، مفاهیم و تحقیقات گذشتگان و شناخت کافی از محدوده مورد مطالعه یعنی شهر ساری و شناخت از ایستگاه های حمل و نقل عمومی به صورت میدانی در شهر، متغیرها و عوامل موثر بر توسعه و کیفیت دسترسی معلولین در استفاده از حمل و نقل عمومی تعیین شدند. روش تحقیق به صورت توصیفی- آماری با استفاده از تدوین پرسشنامه، مدل سازی آماری و تحلیل پایایی و روایی پرسشنامه ها قبل از مدل سازی صورت پذیرفت، بر این اساس برخی از نقاط قوت و ضعف تسهیلات مورد نظر در این زمینه در شهر ساری از دیدگاه افراد به ویژه معلولین مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به جامعه آماری تعداد پرسشنامه های مورد نیاز تکمیل شده و تحلیل عاملی به منظور کاهش و دسته بندی عوامل صورت گرفت و در نهایت مدل سازی آماری انجام شد. از بررسی های تحلیل عاملی نتیجه شد که از مهمترین عوامل موثر بر بهبود دسترسی معلولین به حمل و نقل عمومی در شهر ساری تعیبیه جایگاه برای صندلی چرخدار، جایگاه ویژه انتظار در ایستگاه اتوبوس برای معلولین، تسهیلات و خدمات مناسب با دسترسی آسان (تهیه بلیط، خرید لوازم مورد نیاز خوراک و پوشاک و ...)، ایجاد سطح شیبدار و همسطح کردن برای اتصال از کف به سطح اتوبوس و مناسب سازی پیاده روها می باشد. همچنین در قسمت مدل سازی آماری پس از بررسی و تایید پارامترهای کلی مدل نظیر سطح معناداری و تایید عدد دوربین واتسون و استقلال متغیرهای مستقل از یکدیگر، متغیرهای مستقل با اولویت بالا که حاصل از تحلیل عاملی هستد مورد مدل سازی آماری نهایی قرار گرفتند، نتایج این بخش نشان می دهد که از میان 5 متغیر نهایی درنظر گرفته شده در ارتباط با دسترسی معلولین به سیستم حمل و نقل عمومی در شهر ساری متغیرهایی نظیر ایجاد سطح شیبدار و همسطح کردن برای اتصال از کف به سطح اتوبوس، تعیبیه جایگاه برای صندلی چرخدار و مناسب سازی پیاده روها می باشند که دارای سطح معناداری مناسب (sig<0.05) می باشند و در مدل تاثیر گذار هستند.
|
