| چکیده |
بدون شک کسب علم از مهم ترین و زیربنایی ترین فعالیت های انسان است که نقش بسیار اساسی در زندگی فرد و همچنین ایجاد فرهنگ و تمدن و پیشرفت وی دارد . توانایی کسب معلومات ازپیشرفته ترین و ضروری ترین توانمندی ها و فعالیت های پیچیده و عالی ذهن انسان است که اساس پیشرفت های علمی وی را فراهم نموده.. یکی از اهداف و وظایف مهم آموزش و پرورش ایجاد زمینه برای رشد همه جانبه فرد و تربیت انسانهای سالم، کارآمد و مسئول برای ایفای نقش در زندگی فردی و اجتماعی است . برخلاف گذشته که تصور می شد توانایی یادگیری هر فرد تابعی از میزان هوش و استعدادهای ذاتی اوست. در چند سال اخیر این نظریه در میان روان شناسان قوت گرفته است که با وجود نقش عوامل تعیین کننده ، عوامل ذاتی نظیر هوش و استعداد در یادگیری، عوامل غیر ذاتی دیگری نیز در این رابطه مهم قلمداد می شوند و به این مسئله به صورت تک بعدی نگریسته نمی شوند.در همین راستا متغیرهایی مانند کارکردهای اجرایی، ویژگی های شخصیتی از جمله عواملی هستند که توجه متخصصان آموزش و پرورش و روان شناسان را به خود جلب کرده اند.اساسی‌ترین عامل برای ایجاد موقعیت مطلوب در تحقق هدف‌های آموزشی، معلم است. اوست که می‌تواند حتی نقص کتاب‌های درسی و کمبود امکانات آموزشی را جبران کند یا برعکس، بهترین موقعیت و موضوع تدریس را با عدم توانایی در ایجاد ارتباط عاطفی مطلوب به محیطی غیرفعال و غیرجذاب تبدیل کند. در فرایند تدریس، تنها تجارب و دیدگاه‌های علمی معلم نیست که موثر واقع می‌شود، بلکه کل شخصیت اوست که در ایجاد شرایط یادگیری و تغییر و تحول شاگرد تأثیر می‌گذارد.در این میان دانش آموزان معلول و ویژگی های معلم در برخورد با این نوع دانش آموزان بسیار مهم می باشد. معلولیت عبارت است از مجموعه‌ای اختلالات جسمی، ذهنی یا روانی که فرد را از ادامه زندگی عادی و مستقل خود به صورت شخصی یا اجتماعی باز می‌دارد معلولیت طیف گسترده‌ای از جمله مسائل و مشکلات بینایی، شنوایی، گفتاری و جسمی و حرکتی را شامل می‌شود که هر کدام از این طبقات بسته به میزان شدت آسیب مطابق با معیارهای سازمان بهزیستی به چهار سطح خفیف، متوسط، شدید و خیلی شدید تقسیم می‌شود. برخی از آنها قابل درمان بوده و متأسفانه برای برخی از این معلولیت‌ها امکان بهبودی وجود ندارد. از عواملی که به نظر می رسد روی عملکرد تحصیلی دانش آموزان تاثیر بگهارد کاکردهای اجرایی معلمین می باشد.کارکردهایی اجرایی نظریه ایی است که بیش از بیست سال از رشد و توسعه آن می گذرد . نکته جالب وقابل توجه این نظریه در این است که این نظریه درمیان متخصصانی که به درمان اختلالات نقص درتوجه / تکانشگری و وسواس اجباری می پردازند با روند صعودی مورد توجه و استفاده قرار گرفته است(محمدی، 1393) از آنجا که کارکردهای اجرایی حوزه وسیعی از عملیات شناختی فراشناختی فرد را مورد بررسی قرار می دهد و این حوزه ها به طور گسترده در توانایی های مختلف فرد مانند فرایندهایی روانشناختی مسئول کنترل هشیاری ، عملکرد در مدرسه و فرایندهای تفکر در ارتباط هستند . و نقص در هر یک از این کارکردها مانع از آن می شود فرد عملکرد مناسبی داشته باشد همانگونه که کودکان از نظر ظاهر با هم متفاوت هستند از نظر توانایی ، کفایت ، هوش ، یادگیری و مهارت های گوناگون نیز با یکدیگر تفاوت دارند یکی از وظایف مهم مربی شناخت این تفاوت ها و استفاده از توانایی ها در تعلیم و تربیت است . برای آنکه مربی بتواند در کار خود موفق گردد قبل از هر چیز باید کودک را بشناسد، نقص او را بیابد، توانایی های او را تشخیص دهد و در کنار معلولیت و کمبود وی از سایر توانایی ها او حداکثر استفاده کند . مهم ترین عاملی که می تواند در شناخت و بهبود کارکرد معلمان تاثیرگزار باشد ویژگی های شخصیتی و کارکرد اجرایی او می باشد که به واسطه همین موارد می تواند در وضعیت تحصیلی دانش آموزان اثر مثبت بگذار و به نظم و بهبود تحصیلی آنها کمک کنند. لذا با توجه به مطالب فوق در این پژوهش بررسی رابطه کارکردهای اجرایی و ویژگی های شخصیت معلم با خود نظم دهی و بهزیستی تحصیلی دانش اموزان معلول جسمی پرداخته می شود.
|
