چکیده |
هدف این پژوهش شناسایی اثربخشی آموزش گروهی واقعیت درمانی بر بهزیستی روانشناختی، شادکامی و فرسودگی شغلی معلمان مدارس استثنایی بود. روش این پژوهش آزمایشی با طرح شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه معلمان مدارس استثنایی شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 بودند. از میان مناطق آموزش و پرورش شهر تهران، منطقه پنج به صورت نمونه در دسترس انتخاب شد و تمامی مدارس استثنایی این منطقه ( یک مدرسه برای گروه آزمایش و چهار مدرسه برای گروه کنترل) انتخاب شدند. 30 نفر( 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه ) از معلمان این مدارس بصورت تصادفی انتخاب شدند. در نتیجه، روش نمونهگیری این پژوهش به صورت در دسترس و گمارش در گروه آزمایش و کنترل بصورت تصادفی انجام گرفته است. سپس پرسشنامههای بهزیستی روانشناختی ریف، شادکامی آکسفورد و فرسودگی شغلی مسلش، برای هر دو گروه آزمودنی انجام شد. گروه آزمایش آموزش گروهی واقعیت درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب را در 8 جلسه به مدت 2 ماه، دریافت کرد و گروه کنترل در این مدت آموزشی دریافت نکرد پس از پایان دوره، پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. دادههای حاصل در دو سطح توصیفی و استنباطی ( تحلیل واریانس و تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری) تحلیل شد. مقایسه نتایج دو گروه آزمایش و کنترل نشان داد که اجرای متغیر مستقل باعث شده تا میانگین نمرات بهزیستی روانشناختی (استقلال، رشد شخصی، پذیرش خود و نمره کلی بهزیستی روانشناختی) و شادکامی (خود پنداره، رضایت از زندگی، آمادگی روانی، احساس خود کار آمدی، امیدواری، شادکامی و نمره کلی شادکامی) در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل افزایش یابد و میانگین نمرات فرسودگی شغلی (خستگی عاطفی، مسخ شخصیت، نمره کلی فرسودگی شغلی) کاهش پیدا کند. بنابراین فرضیههای پژوهش مبنی بر تأثیر آموزش گروهی واقعیتدرمانی بر بهزیستی روانشناختی، شادکامی و فرسودگی شغلی معلمان مدارس استثنایی مورد تایید قرار گرفت. واژه های کلیدی: واقعیت درمانی، بهزیستی روانشناختی، شادکامی، فرسودگی شغلی، معلمان مدارس استثنایی
|