| چکیده |
تصویرپردازی تبلور اندیشه‌های بلند ادیب است که در چارچوبی نظام‌مند طراحی گشته است، بدین صورت که هرگاه شاعر از زبان عادی و بیان منطقی عدول کند و دریافت‌ها و ادراکات حسی و درونی خود را به صورت شاعرانه ارائه دهد، تصویر بوجود آورده است. در ابتدا گمان می‌رود تنها راه تصویرپردازی، برخورداری از حس دیداری باشد و شاعران نابینا بهره‌ای از تصویرپردازی نبرده‌اند؛ اما اینگونه نیست و در شعر ایشان به عنوان گویندگانی که از دیدن زیبایی‌های بصری محروم بوده‌اند، تصاویر زیبایی به چشم می‌خورد. ابوالعلاء معری (937-1057م) و شوریده شیرازی (1857-1927م) دو شاعر نابینای عربی و ایرانی هستند که با وجود اینکه در کودکی دارای تجربه بینایی محدودی بوده-اند، تصاویر زیبا و خلاقانه‌ای در شعرشان نمود پیدا کرده است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا با روشی توصیفی-تحلیلی و با رویکردی تطبیقی، بلاغت تصویر در شعر معری و شوریده مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاکی از آن است که وجه اشتراک این دو شاعر در تصویرپردازی، فراوانی تصاویر دیداری در شعرشان است که معلومات ذهنی خود را که از راه حواس چهارگانه خویش دریافت می-کنند، با تخیل‌شان درآمیخته و با تصویر، تصور می‌آفرینند و این تصورات را در شعرشان باز می‌تابانند؛ اما تصویرپردازی در شعر معری نسبت به شعر شوریده، به دلیل سیطره عقل و منطق شاعر، به سمت حقیقت‌مانندی گرایش بیشتری دارد.
|
