| چکیده |
هدف از اجرای پژوهش حاضر، طراحی الگوی آموزشی استفاده از تلفن همراه و تأثیر آن بر میزان انگیزه پیشرفت تحصیلی، یادگیری و مشارکت دانش‌آموزان نابینا در درس زبان انگلیسی بود. روش پژوهش جهت طراحی الگو، روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد بررسی نظام‌مند ادبیات پژوهش (توماس و هاردن، 2008)، بود و جهت اجرای پژوهش، از روش شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون بر روی نمونه‌ی دانش‌آموزی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، شامل کتب و مقالات پژوهشی در زمینه یادگیری سیار و آموزش نابینایان از سال 2000 تا 2015 (جهت طراحی الگو)، متخصصان تکنولوژی آموزشی و متخصصان آموزش ویژه در مقطع دکترا و دانشجویان دکترا (جهت اعتبارسنجی درونی الگو) و همچنین تمامی دانش‌آموزان نابینای پسر پایه دوم متوسطه کشور به تعداد 142 نفر (جهت اجرای آزمایشی) بودند. نمونه‌ی آماری جهت تعیین عناصر الگو، تعداد 11 فصل کتاب و 21 مقاله‌ی مرتبط با یادگیری سیار و 10 جلد کتاب و 19 مقاله مرتبط با آموزش نابینایان بودند که به‌صورت هدفمند انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفتند. نمونه آماری مرحله اعتبارسنجی درونی الگو را تعداد 30 نفر از متخصصان تکنولوژی آموزشی و متخصصان آموزش ویژه تشکیل دادند که به‌عنوان نمونه‌ی در دسترس انتخاب شدند و جهت اجرای آزمایشی پژوهش، تعداد 52 دانش‌آموز آسیب‌دیده بینایی داوطلب شرکت در آزمایش انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه جای گرفتند. برای گردآوری داده‌ها در این پژوهش، جهت اعتبار سنجی درونی الگو از پرسشنامه 7 سوالی در مقیاس لیکرت و جهت اجرای پژوهش از پرسشنامه انگیزش تحصیلی عبدخدایی و همکاران (1387)، پرسشنامه یادگیری مشارکتی مقیمی و رمضان (1392) اصلاح شده توسط محقق و آزمون محقق ساخته زبان انگلیسی استفاده شد. روش اجرا این‌گونه بود که پس از تقسیم نمونه ی آماری به دو گروه آزمایش و گواه، پرسشنامه‌های پیش‌آزمون اجرا گردید و پس از این که دو گروه درس ها را به‌صورت معمول دریافت کردند، گروه آزمایش با تشکیل گروه در شبکه اجتماعی واتس اپ، در 4 هفته (16 جلسه) فعالیت‌های درسی و کلاسی را از طریق تلفن همراه و بر اساس مراحل الگوی تدوین شده دریافت کردند و گروه گواه همان منابع درسی را به صورت حضوری دریافت کردند. پس از اجرای آزمایش پرسشنامه‌های پس‌آزمون اجرا و تحلیل گردید. برای تحلیل داده‌ها، در کنار آمار توصیفی، داده‌های حاصل از آزمایش با رعایت مفروضه‌ها، با استفاده از آزمون کوواریانس توسط نرم‌افزار SPSS22 تحلیل شد. نتایج مرحله طراحی الگو منجر به تدوین یک الگوی مفهومی طراحی آموزشی استفاده از تلفن همراه برای نابینایان با 4 مولفه‌ی عوامل انسانی، آموزشی، فناوری و پشتیبانی و همچنین یک الگوی تجویزی با 4 مرحله آماده سازی، طراحی، اجرا و ارزشیابی شد که اعتبار آن‌ها توسط 30 نفر از متخصصان تکنولوژی آموزشی و آموزش ویژه مورد تأیید قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل داده‌های مربوط به فرضیه‌های پژوهش نشان داد که پس از حذف اثر پیش‌آزمون (میانگین تعدیل‌شده) بین میانگین نمرات انگیزه پیشرفت تحصیلی، یادگیری و مشارکت دو گروه در مرحله پس‌آزمون، تفاوت معناداری مشاهده می‌شود (001/0 p<). یعنی میانگین تعدیل‌شده نمرات انگیزه پیشرفت تحصیلی، یادگیری و مشارکت در گروه آزمایش، بالاتر از میانگین تعدیل‌شده نمرات پس‌آزمون انگیزه پیشرفت تحصیلی، یادگیری و مشارکت در گروه گواه است و هر سه فرضیه مورد تأیید قرار گرفت. با توجه به نتایج پژوهش می‌توان گفت الگوی طراحی آموزشی استفاده از تلفن همراه برای آموزش درس زبان انگلیسی برای دانش‌آموزان آسیب‌دیده بینایی موثر است.
|
