کد pr-23514  
نام محمدرضا  
نام خانوادگی حکیم‌زاده  
سال تولد 1293  
مرتبط با معلولان عمومی  
نوع فعالیت علمی-فرهنگی ، اجتماعی  
زبان فارسی  
تحصیلات پزشک  
اهم فعالیت ها موسس آسایشگاه معلولین و سالمندان کهریزک  
کشور ایران  
متن زندگی نامه زندگی‌نامه دکتر حکیم‌زاده
موسس آسایشگاه کهریزک
اسم اصلی آن، آسایشگاه معلولین و سالمندان کهریزک است.
توضیح: این متن به قلم همسر مرحوم دکتر حکیم‌زاده و فرزندش مهندس بهرام حکیم‌زاده نوشته شده است.
دکتر محمدرضا حکیم‌زاده فرزند دکتر میرزا حسین حکیم‌زاده در سال 1293 هجری شمسی در لاهیجان متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در لاهیجان و تحصیلات متوسطه را در دبیرستان شاهپور رشت و تحصیلات دانشگاهی را در رشته پزشکی دانشگاه تهران با تخصّص بیماری‌های آمیزشی به پایان رسانید. پس از فراغت از تحصیل به استخدام وزارت بهداری در آمد و به عنوان معاون بخش داخلی بیمارستان فیروزآبادی شهر ری مشغول به کار شد. همزمانی مطبی در شهر ری دایر نمود. چندی بعد زمانی که بیماری جذام در استان خراسان شایع شده بود، از طرف وزارت بهداری مأمور رسیدگی به وضع بیماران جذامی و معالجه آنان شد.
بعدها به سمت ریاست بهداری شهرستان لاهیجان منصوب شد و مدت سه سال در لاهیجان انجام وظیفه کرد. در این دوران دکتر با کمک افراد خیّر موفق به تأسیس یک پرورشگاه و زایشگاه شد و ضمناً در محل منزل شخصی خویش نیز مدرسه‌ای احداث نمود که از طرف آموزش و پرورش شهرستان مذکور مدرسه حکیم‌زاده نام گرفت. همچنین درمانگاهی نیز در این شهر بنا نمود که همگی این مراکز هنوز مشغول به فعالیت می‌باشند. پس از آن به عنوان رئیس بهداری همدان و توابع عازم این شهر شد. طی سه سال مأموریت در این شهر نیز وضعیت بهداشت و درمان مردم این خطّه را از طریق سر و سامان دادن به اوضاع بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها بهبود بخشید. سپس به سمت رئیس اداره بیماری‌های آمیزشی در تهران منصوب شد و در طی چند سالی که عهده‌دار این مسئولیت بود، موفق شد با برنامه‌ریزی و همّت خود و کمک پرسنل متعهد و فداکار بیماری‌های آمیزشی را در سطح کل کشور از طریق فرستادن اکیپ‌های سیار پزشکی و آزمایشگاهی به اقصا نقاط کشور و مداوا در محل سکونت بیماران ریشه کن کند.
در همین دوران برای اولین بار برنامه بهداشتی محله بدنام تهران را تدوین نمود و تمامی خانم‌های ساکن در این محله را از لحاظ ابتلای بیماری‌های آمیزشی مداوا نمود و سیستم کارت بهداشت برای این افراد را اجرا نمود و علاوه بر آن در جوار این محله مرکزی برای بازپروری و هدایت آن دسته از این خانم‌ها که تمایل به برگشت به زندگی سالم و شرافتمندانه را داشتند ایجاد کرد و از طریق آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، کمک به امر ازدواج و تشکیل خانواده برای آنان و دیگر مسائل فرهنگی این افراد را کمک می‌نمود.
پس از دوره 3 یا 4 ساله مسئولیت این اداره، دکتر حکیم‌زاده دوره فوق تخصّصی بیماری‌های آمیزشی در یکی از دانشگاه‌های فرانسه را نیز به اتمام رسانید و مجدداً به سمت مدیرکل بهداری استان گیلان منصوب شد. ابتدا آسایشگاه نیمه تمام شهر رشت را تکمیل و دایر نمود؛ سپس طرح الزام اصناف به رعایت حداقل‌های بهداشت عمومی را به طور موفقیّت آمیز پیاده نمود. همین‌طور با کمک افراد خیّر استان موفق به تأسیس و اداره آسایشگاه معلولین و سالمندان رشت شد که خوشبختانه امروز نیز دایر می‌باشد.
بروز اختلافات با استاندار وقت موجب گردید که با حفظ سمت مدیر کلّی به سمت مشاور وزیر بهداشت منصوب شود. در این مدّت کار اجرایی برای مدتی از وی دریغ شد، اما دکتر حکیم‌زاده که در خدمت به مردم ضعیف لحظه‌ای درنگ ننمود، بلافاصله پس از وقوع زلزله به منطقه بوئین زهرا عزیمت کرد و با قانع نمودن وزارت بهداری و با کمک مالی پزشکان متعهد و نیز کمک دیگر افراد خیّر که به وی اعتماد داشتند، موفق شد به طور ضربتی و در ظرف چند ماه آن منطقه زلزله زده را بازسازی کرده و حداقل‌های مورد نیاز مردم مصیبت دیده آنجا را فراهم کند. بعد از مدتی با حفظ سمت مدیرکلی و مشاورت وزیر مدیریت اداره بیمارستان فیروزآبادی شهر ری را عهده‌دار شد. بیماران و معلولین زیادی به بیمارستان فیروزآبادی مراجعه می‌کردند و ظرفیت محدود بیمارستان اجازه بستری این نوع بیماران را به وی نمی‌داد؛ لذا درمانگاه متروکه‌ای در کهریزک که متعلق به خانم فخرالدوله و موقوفه بیمارستان فیروزآبادی بود، تعمیر کرد و عده‌ای از این معلولین را با حداقل امکانات موجود در آن محل بستری و نگهداری نمود. به فکر ساخت محلی بزرگتر با تلاش و دوندگی زیاد و مایه گذاشتن از جان خود عملی کرد و آسایشگاه معلولین و سالمندان کهریزک را بنیان‌گذاری نمود. هم زمان با آسایشگاه معلولین و سالمندان کهریزک، دکتر که جثه‌ای نحیف داشت تحت تأثیر فشار کاری بسیار زیاد دچار عارضه قلبی شد و ظرف مدت یک سال و نیم سه بار در بیمارستان هوستون تگزاس عمل جراحی قلب باز انجام داد. دو بار اول عمدتاً به علت طی ننمودن دوره نقاهت و استراحت لازم برای این نوع عمل جراحی و بازگشت سریع به تهران و شروع مجدد به کار و تلاش طاقت فرسا برای اتمام کار ساخت آسایشگاه حال وی بهبود نمی‌یافت و مجبور به انجام عمل دوباره می‌شد. بار سوم نیز در سال 1358 پس از عمل و انتقال به اتاق (CCU) به علت نارسایی ریوی در بیمارستان هوستون تگزاس به رحمت ایزدی پیوست و جنازه وی به تهران منتقل و با درخواست هیئت مدیره آسایشگاه معلولین و سالمندان و موافقت همسر دکتر در محوطه آسایشگاه به خاک سپرده شد. یادش گرامی و روحش شاد.



مطالب مندرج در ذیل به صورت سنگ نوشته در کنار مزارش دیده می‌شود.
هوالحکیم
یاعلی گفتیم و عشق آغاز شد
حاصل خون جگر خوردن و سختی‌ها
باده‌ای شد که جام ظفر انداختیم
بسیار آتش از دل ما شعله کشید
تا در این بادیه طرح دیگر انداختیم

اینجا گذرگاه عشق است
میعادگاه ملاقات انسان با خدا
اینجا آسایشگاه کهریزک است
زنده یاد دکتر محمدرضا حکیم‌زاده
1351روحش شاد و یادش گرامی باد
منبع:
نگاه سبز، هادی عمویی طالقانی، تهران، 1385، ص 31-35.
 
تاریخ ثبت در بانک 9 بهمن 1397