مقاله نشریه
کد sr-22820  
عنوان اول گذر از باورهای غلط با مدد انگیزه‌هایی استوار: گفت و گو با بهنام خلجی، قهرمان مدال طلای سنگ نوردی معلولان  
به کوشش راضیه کباری  
نوع کاغذی ، الکترونیک  
مقاله نشریه روزنامه ایران، صفحه توانش  
شماره پیاپی 22 مهر 1397  
زبان فارسی  
متن گذر از باورهای غلط با مدد انگیزه‌هایی استوار: گفت و گو با بهنام خلجی، قهرمان مدال طلای سنگ نوردی معلولان»، راضیه کباری، 22 مهر 1397.
اگر تا به حال تصور می‌کردید سنگ‌نوردی ورزشی است که به بدنی ورزیده و عضلانی نیاز دارد، شاید با وصف قهرمانی معلولی که با وجود مشکلات عضلانی شدید با صخره‌ها دست و پنجه نرم می‌کند، در دیدگاه خود بازنگری کنید.
هستند کسانی که به پشتوانه انگیزه و اراده خود از باورهای غلط می‌گذرند و کاپ قهرمانی جهان را به دست می‌گیرند. کسانی که با بدنی ضعیف و معلول سال‌های متمادی عمر خود را گذرانده و می‌گذرانند. بهنام خلجی دارنده مدال طلای قهرمانی سنگ‌نوردی معلولان paraclimbing مبتلا به انحراف ستون فقرات «اسکلیوز» است اما خمیدگی قامت و ستون اس مانند فقرات و ضعف عضلات دست و پا نتوانسته او را از تصمیمش برای به اهتزاز درآوردن پرچم کشورش در مسابقات قهرمانی جهان باز دارد.
بهنام 38 ساله از هفت هشت سال پیش به صورتی اتفاقی کار سنگ‌نوردی را آغاز می‌کند و بعد از یک سال به ادامه کار به صورت حرفه‌ای و برای شرکت در مسابقات جهانی علاقه‌مند می‌شود. بهنام می‌گوید: با دوستم به کوه می‌رفتیم و صعود دیگران را نگاه می‌کردیم. با اصرار او برای آموزش سنگ‌نوردی اقدام کردیم می‌خواستم مدتی را با او همراه شوم شاید از ادامه کار منصرف شود. چون رشته پر زحمت و گرانی بود اما در نهایت او بود که سنگ‌نوردی را رها کرد و من به آن علاقه‌مند شدم. سنگ‌نوردی ورزشی پر هیجان و جذاب است یک سالی که از آموزشم گذشت با دیدن ورزشکارانی که برای شرکت در مسابقات به کشورهای دیگر اعزام می‌شدند تصمیم گرفتم در رشته معلولان توانم را ارزیابی کنم. درخواستم را به فدراسیون سنگ‌نوردی دادم و با هزینه شخصی برای اولین بار در سال 2014 به اسپانیا اعزام شدم. در آنجا مسابقات قهرمانی جهان برای معلولان برگزار شد. این مسابقات دو سال یک بار برگزار می‌شود. هنگام ثبت نام برای اعزام متوجه شدم دو معلول دیگر نیز برای شرکت در مسابقه درخواست داده‌اند به این صورت برای اولین بار تیم سنگ‌نوردی معلولان ایران را تشکیل دادیم؛ به اتفاق حسن میرزا حسینی که قطع پا بود و محسن پورقاسم که چهار انگشت دست چپ را نداشت. من در کلاس rp3 یا حداقل معلولیت شرکت می‌کردم و در گروه معلولان عصب عضله ولی امسال با افزایش درجه معلولیت در کلاس rp2شرکت کرده‌ام. آن سال به مقام سوم جهان دست یافتم و مدال برنز گرفتم. در دوره بعد که سال 2016 در پاریس برگزار شد تیم تغییر کرد، محسن پورقاسم همراه ما نبود و مهدی پهناور به جمع ما اضافه شد. او یک جراحی و ضعف در قوزک پای چپ داشت. آن سال شرکت کنندگان و رقبا زیاد بودند و ما بدون آمادگی رفته بودیم و نتایج پنجم تا هفتم را به دست آوردیم. دو ماه پیش نیز من به اتفاق امیر سبزی در دوره مقدماتی مسابقات جهانی اتریش شرکت کردیم و یک طلا و یک برنز گرفتیم اما در مسابقات نهایی از سوی مسئولان تصمیم بر این شد که تنها کسانی که شانس آوردن مدال دارند اعزام شوند و به این ترتیب من به همراه تیم عادی سنگ‌نوردی اعزام شدم و مقام اول جهان را در کلاس rp2کسب کردم.
هزینه شرکت در مسابقات با کیست؟
در مسابقات جهانی افراد سالم و معلول با هم اعزام می‌شوند. معلولان نیز با هزینه فدراسیون سنگ‌نوردی اعزام می‌شوند. اما در سایر مسابقات با هزینه شخصی اعزام می‌شوم.
از دشواری این ورزش برای معلولان بگویید؟
البته تمرینات سنگ‌نوردی خیلی اذیتم نمی‌کند چون مرتب تمرینات استقامتی انجام می‌دهم. حین کار فشار زیادی احساس نمی‌کنم. اما بعد از تمرین درد کمر شروع می‌شود باید بگویم بعد از این تمرینات و کار سخت چیزی که مرا بیش از هر چیز اذیت کرد بی‌مهری مسئولان بود که قول استخدام رسمی قهرمانان مدال‌آور را داده‌اند اما حال آن را طور دیگری ترجمه می‌کنند و می‌گویند تنها مدال‌آوران سالم استخدام می‌شوند و فرزندان معلولان هم می‌توانند استخدام شوند اما خود معلول از این قانون مستثنی شده است. من عید امسال از کار تعدیل شدم و با وجود زندگی متأهلی برای رسیدن به نتیجه مناسب تا شروع مسابقات دنبال کار جدیدی نرفتم بعلاوه به قول مسئولان اعتماد کردم و گفتم با گرفتن مدال استخدام رسمی می‌شوم. تمام هزینه‌های مربی و سالن و مکمل را تقبل کردم اما بعد از آوردن مدال از مسئولان وزارت ورزش و جوانان شنیدم که این طرح در مجلس برای ورزشکاران سالم تصویب شده است.
اگر این رشته در پارالمپیک پذیرفته شود چه شرایطی پیش می‌آید؟
ورزش معلولان باید زیر نظر فدراسیون جانبازان و معلولان باشد. این فدراسیون هم تنها از رشته‌های پارالمپیکی حمایت می‌کند در حالی‌که از لحاظ امکانات مالی، وضعیت خوبی دارد. سنگ‌نوردی در المپیک 2020 توکیو قرار است برای اولین بار وارد رشته‌های المپیک شود و هر رشته‌ای که در المپیک پذیرفته می‌شود یک یا دو دوره بعد در پارالمپیک وارد می‌شود
قبول دارید که باید تلاش کرد و حق معلولان را گرفت؟
آخر برای من دیگر زمانی نمانده است. به اصطلاح اگر تلاش‌ها هم به جایی برسد نوشدارو بعد از مرگ سهراب است. در ورزش سنگ‌نوردی معلولانی که شرکت می‌کنند تا نهایت 44-45 سالگی حضور دارند و آن هم نه برای رقابت واقعی بلکه بیشتر برای سرگرمی. به این ترتیب امثال من باید پاسوز این پیگیری‌ها شویم تا شاید بعدی‌ها سود آن را ببرند. وقتی این رشته پارالمپیکی بشود کشورهای دیگر هم روی آن سرمایه‌گذاری می‌کنند.
این ورزش از نظر جسمی به شما لطمه نمی‌زند؟
البته شوک‌های ناگهانی روی ستون فقرات دردسرساز است. من تا حالا عضلاتم را در وضعیت خوبی نگه داشته‌ام و به مشکل خاصی برنخورده‌ام.
آیا در مسابقات شرکت‌کننده نابینا هم حضور دارد؟
بله، به عنوان مثال تا دوره قبل تیم معلولان ژاپن را پنج نابینا تشکیل می‌دادند و امسال یک معلول ویلچری هم به آنها اضافه شد. مسابقات سنگ‌نوردی نابینایان از جذابترین مسابقات است زیرا همه سالن در سکوت محض فرو می‌رود تا راهنما از پایین دیوار مسیر و جای گیره‌ها را به فرد نابینا بگوید. همه سکوت را رعایت می‌کنند و وقتی سنگ‌نورد پایین می‌آید همه حضار در سالن می‌ایستند و مسابقه دهنده را تشویق می‌کنند.در این مسابقات معلولان در رده‌های مختلف سکوی قهرمانی دارند به عنوان مثال برای نابینایان، معلولان قطع نخاع، قطع دست و یا هر معلولیتی یک مسیر طراحی شده که مسیر معلول دست با معلول پا متفاوت است و مسیر معلولان بینایی راحت‌تر و گیره‌های درشت‌تری دارد. به این ترتیب طراحی مسیرها برای معلولان بسیار پرهزینه است و برندگان جایزه نقدی خاصی از میزبان دریافت نمی‌کنند. مگر این‌که کشور میزبان شرایط خوبی داشته باشد. قهرمانان ایرانی هم در پایان سال از طرف رئیس‌جمهور تقدیر می‌شوند.
بهنام قهرمان مدال‌آور کشورمان ناامید از عمری که بر روی ورزش گذرانده بود در پایان می‌گوید باید به دنبال کاری برای امرارمعاش باشم به جای پیگیری وعده مسئولان.
آرتیمس فرشاد یگانه، سرمربی تیم ملی سنگ‌نوردی و مربی بهنام در مسابقات همراه او بوده است او 6-7 سال از نزدیک شاهد تلاش‌های بهنام بوده است. یگانه که خود از سال هشتاد مربی سنگ‌نوردی است و عضویت تیم‌های ملی نوجوانان تا بزرگسالان را در کارنامه خود دارد،می گوید: مسابقاتی که در اتریش برگزار شد مسابقات قهرمانی جهان بود. بهنام برای این مسابقه خیلی زحمت کشید. مسابقه‌اش هم خیلی سنگین بود و بیشترین تعداد شرکت کننده در رده او حضور داشتند. رقیب‌هایش هم خیلی قوی بودند و شناختی روی آنها نداشتیم ولی بهنام خیلی خوب در رقابت‌ها ظاهر شد و در مرحله مقدماتی با اقتدار اول شد و در فینال هم تنها کسی که مسیر را تاپ کرد بهنام بود.
ویژگی کار با معلولان چیست آیا سخت‌تر است؟
می‌توان گفت سخت‌تر است اما این افراد آنقدر انگیزه دارند که کار با آنها را راحت می‌کند. در ورزش قهرمانی انگیزه فرد خیلی مهم است. برای من هم جالب است این افراد با وجود این‌که از لحاظ جسمی توانایی خوبی ندارند انگیزه و پشتکار بالایی دارند.
ظاهراً قهرمانان معلول در سهمیه استخدام مدال‌آوران قرار نمی‌گیرند؟
من هم وقتی این را شنیدم تعجب کردم. این به گونه‌ای بی‌احترامی به آنهاست یعنی شما تصور می‌کردید افراد معلول نمی‌توانند قهرمان شوند، مسئولان باید دیدگاه‌شان را نسبت به معلولان عوض کنند. این بچه‌ها با وجود مشکلات فراوان زحمت می‌کشند تا پرچم ایران را بالا ببرند آنوقت جواب می‌شنوند که این قانون برای معلولان نیست.
پتانسیل معلولان ایران برای شرکت در این مسابقات را چگونه می‌بینید؟
معلولان ما پتانسیل خیلی خوبی دارند ولی به آن اهمیت داده نمی‌شود.در اصل فدراسیون کوهنوردی نباید این بچه‌ها را حمایت کند اینها باید زیر مجموعه فدراسیون معلولان و جانبازان باشند ولی این اتفاق نیفتاده است. طلای قهرمانی جهان کم چیزی نیست، بعد از المپیک از لحاظ ارزش دومین مدال جهان به حساب می‌آید. چگونه می‌توان به کسی که این مدال را آورده اهمیت نداد.
اما دبیر ستاد پارالمپیک و عضو صندوق حمایت از پیشکسوتان و قهرمانان درباره سهمیه قانونی استخدام دولتی مدال‌آوران معلول می‌گوید: قانون استخدام دولتی قهرمانان مدال‌آور مصوبه دولت است اما مشکل اینجاست که باید دولت ردیفی برای استخدام داشته باشد تا بتواند قهرمانی را استخدام کند.
درست مانند قانون استخدام 3 درصد معلولان در ردیف‌های استخدامی دولت، که در صورت وجود استخدام دولتی این سهمیه به معلولان تعلق می‌گیرد از این رو می‌بینید که بازار کار کنونی و با نبود شرایط استخدام دولتی؛ قهرمانان غیر معلول نیز امکان استخدام ندارند. علی اصغر هادی‌زاده می‌افزاید: به نظر من اشتباهی که در تدوین این قانون رخ داده این است که برای قهرمانان معلول؛ ردیف استخدام به فرزندان آنها تعلق گرفته است در حالی که مشکل وضعیت خود فرد معلول است نه فرزندی که اگر وجود هم داشته باشد برای کسی که در سطح قهرمانی فعالیت دارد آن فرزند در سن و سال استخدام نیست. نمی‌دانم علت بروز این اشتباه چیست اما خیلی واضح است که این اشتباه صورت گرفته شاید هم تصور می‌شده امکان ایجاد شرایط کاری برای خود معلول نباشد و سهمیه به فرزند او اختصاص یابد. به نظرم این اشتباه باید از طریق سازمان‌های متولی امور معلولان مانند بهزیستی و مسئولان خود وزارت ورزش و کمیته پارالمپیک درصدد رفع آن برآیند.
 
تاریخ ثبت در بانک 9 آذر 1397