کد sr-22725  
عنوان اول دورهمی ساده و صمیمی در ضیافت ماه مهربان: «توانش» از غرفه نابینایان در نمایشگاه قرآن گزارش می‌دهد  
نوع کاغذی ، الکترونیک  
مقاله نشریه روزنامه ایران، صفحه توانش  
شماره پیاپی 25 خرداد 1396  
زبان فارسی  
متن عصر بود، کم کم آفتاب بعد از اینکه زمین را نورباران کرد، خرامان خرامان عزم آن کرد تا از نظرها پنهان شود تا ماه با دستان مهربان خود، نور، آن امانت والای آفتاب را بر دست گرفته و به مهر بنوازد. در میانه این داد و ستد جاودانه آفتاب و ماه، قدم به نمایشگاه بین‌المللی قرآن می‌گذارم؛ نمایشگاهی که امسال بیست و پنجمین دوره خود را برگزار می‌کند.
نزدیک افطار است، فضای مصلای بزرگ امام خمینی (ره) به‌عنوان محل برگزاری نمایشگاه، معطر است از نوای دل انگیز آیات وحی که از گوشه و کنار محوطه باز به گوش می‌رسد. جوش و خروش غریبی برپاست، همه کسانی که برای بازدید آمده‌اند در تکاپو برای استقرار در نقطه‌ای هستند تا لحظه ملکوتی افطار و اذان را به همراه کلام خداوند سپری کنند. در این میان، تلاش غرفه‌های عرضه‌کننده غذا، با پراکندن روایح دلفریب اطعمه و اشربه مخصوص ماه ضیافت‌الله، حال و هوای دیگری به این غوغا می‌دهند.
اما فضای داخل شبستان، به گونه‌ای دیگر است. قدم به قدم از چپ و راست، نوا‌های تلاوت قرآن، ادعیه، تواشیح و تصاویر مختلف از اماکن زیارتی و فیلم‌های تاریخی-مذهبی، از مانیتور‌های غرفه‌های مختلف در حال پخش است تا تو را در حال و هوای قرآنی خود شریک کنند.
در همین گشت و گذار، به کمیته بانوان که در کنار نمازخانه شبستان واقع است، می‌رسم. نکته قابل توجه برای من در این غرفه، اجتماع جمعی از نابینایان است که در منتهی‌الیه غرفه گرد هم آمده‌اند.
وارد محیط غرفه می‌شوم، در قسمت ابتدایی غرفه، یک جلسه قرآنی در حال برگزاری است. سخنران میکروفون به دست، مشغول صحبت است و صدایش تمام محیط غرفه را در بر گرفته، چند قدم جلوتر و درست در انتهای غرفه، به غرفه علمی- پژوهشی- فرهنگی- هنری نابینایان که محل اجتماع این افراد است، می‌رسم. صورت ماجرا تقریباً شبیه همان جلسه‌ای است که در قسمت ابتدایی غرفه در حال برگزاری است. یکی از بانوان نابینا که هم دبیر است و هم شاعر، میکروفون به دست مشغول سخنرانی پیرامون تفاوت‌های رحمانیت و رحیمیت خداوند است. اما مدیریت جلسه بر عهده بانوی دیگریست. در سمت چپ غرفه، چند قفسه حاوی کتاب‌های بریل و لوح‌های فشرده خودنمایی می‌کند. هیاهوی عجیبی برپاست؛ تمام صدا‌ها در هم آمیخته و این اختلاط اصوات، گهگاه با صدای گوینده بخش اطلاع‌رسانی نمایشگاه که از بلندگو‌های بزرگ پخش می‌شود، امتزاج آشفته‌ای درست می‌کند. در این میان، آن چه فکرم را به خود مشغول می‌کند، گوش حساس نابینایان است که در مواجهه با این آشفته بازار صوتی، ممکن است آسیب ببیند.
در جمع‌شان حاضر می‌شوم. بعد از صحبت‌های خانم مهین زورقی، دبیر و شاعر نابینا و قرائت شعر طنز توسط شاعری نابینا، مجری برنامه نجله خندق که مدیر غرفه نابینایان هم هست، از حاضران می‌خواهد تا در صورت تمایل، درباره مسائل و دغدغه‌های جامعه نابینایان صحبت کنند. یکی از اشتغال می‌گوید و از مشکلاتی که در راه به دست آوردن شغلی مناسب با آنها رو به روست، شکایت می‌کند.
یکی دیگر از حضار، سر درد دلش را می‌گشاید و از سازمان بهزیستی گلایه می‌کند و حمایت‌های آن نهاد متولی معلولان را ضعیف می‌داند. دیگری ضمن تأیید صحبت‌های همنوعان خود، با نگاهی متفاوت، از تلاش خودجوش نابینایان سخن می‌گوید و همه را دعوت به فعالیت‌های مستقل، بی‌توجه به حمایت‌های به قول دوستانش، ضعیف سازمان بهزیستی دعوت می‌کند، نکته ای که مورد تأیید نجله خندق، مدیر جلسه و سایرین قرار می‌گیرد.
هر سال پر رنگتر از سال قبل عمل می‌کنیم
بعد از قرائت اذان که توسط یکی از نابینایان حاضر انجام می‌شود، فرصتی پیدا می‌کنم تا با نجله خندق، مدیر غرفه علمی- پژوهشی- فرهنگی- هنری نابینایان گفت‌و‌گو کنم.
خندق رویکرد خود از برپایی این غرفه را در همسویی با رویکرد نمایشگاه امسال می‌داند: «امسال چهارمین سالی است که ما در نمایشگاه شرکت می‌کنیم. رویکرد ما هم مبتنی بر رویکرد نمایشگاه امسال، یعنی قرآن، اخلاق و زندگیست.» مدیر غرفه نابینایان در بیست و پنجمین نمایشگاه قرآن، برنامه‌هایی که در این غرفه اجرا می‌شوند را متنوع دانسته و اظهار می‌کند: «برگزاری جلسات مختلف با موضوعات مربوط به معلولان و خاصه نابینایان با حضور کارشناسان معلول و نابینا، برگزاری سخنرانی با حضور ادبا و سخنرانان نابینا، برگزاری مسابقه، ارائه قرآن و ادعیه در قالب لوح‌های فشرده و کتب بریل، آموزش نرم افزار‌ها و اپلیکیشن‌های تلفن همراه ویژه نابینایان، از جمله برنامه‌های ما در این دوره از نمایشگاه است که هر شب برگزار می‌شوند.»
نجله خندق در پاسخ به سوالم پیرامون میزان تلاش‌های این غرفه در بحث آشنا ساختن جامعه نسبت به حقوق شهروندی نابینایان اظهار می‌کند: «نمی توانم بگویم در حوزه عمل تا کجا پیش رفته‌ایم، اما ما هر شب جلساتی با موضوعات فرصت‌های برابر برای نابینایان و فرهنگ‌سازی جامعه در مواجهه با یک فرد نابینا برگزار می‌کنیم.» خندق حضور غرفه نابینایان در نمایشگاه و مشارکت افراد نابینا در برنامه‌های این غرفه را هر سال پر رنگتر از قبل می‌داند: «ما هر سال شاهد حضور پر رنگ نابینایان و بازخورد این حضور نسبت به سال‌های قبل هستیم. بعضی از شرکت‌کننده‌ها به صورت گروه‌های کوچک حضور پیدا می‌کنند و بعضی دیگر، از طریق مینی بوس‌هایی که در دو مبدأ میدان امام حسین(ع) و میدان آذری مستقر کرده‌ایم، به اینجا انتقال داده می‌شوند. ضمناً با هماهنگی حراست نمایشگاه، این امکان فراهم شده تا خودرو‌های معلولان بدون هیچ مشکلی تا در شبستان هدایت شوند. همکاران من به محض اطلاع از ورود میهمانان، بسرعت آنها را به محل غرفه راهنمایی می‌کنند.»
به سراغ ملیحه سادات موسوی، مسئول کمیته بانوان بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن می‌روم. موسوی با اشاره به اینکه امسال چهارمین سال است که کمیته بانوان در زمینه نابینایان فعالیت می‌کند، صحبت‌های نجله خندق در خصوص بازخورد مثبت حضور نابینایان را تأیید و اظهار می‌کند: «از آنجا که همه نابینایان را دوست دارند، ما سعی کرده‌ایم برنامه‌های غرفه نابینایان کمیته بانوان را پر رنگتر جلوه دهیم.» موسوی مهم‌ترین عامل ایجاد بازخورد‌های مثبت را، توانایی خود نابینایان می‌داند: «دعوت از چهره‌های دانشگاهی و حضور آن چهره‌ها به‌عنوان میهمان ویژه در غرفه نابینایان، نشان دهنده توانایی‌های خود نابینایان، مخصوصاً خانم دکتر خندق است که باعث می‌شود این برنامه‌ها در سطح خوبی برگزار شوند.»
یک ساعت از افطار گذشته که نمایشگاه را ترک می‌کنم و این اندیشه که افراد نابینا، با تمام مشکلاتی که دارند و بخشی از آن را در جلسه امروز مطرح کردند، همچنان تلاش می‌کنند تا در تمام رویداد‌های مهم کشوری و بین‌المللی شرکت کنند و با حضور خود، جامعه را از حقوق شهروندیشان آگاه سازند.
 
تاریخ ثبت در بانک 7 آذر 1397