| کد | cb-24011 |
|---|---|
| نام | محمدحسن افشار اُرومی |
| پیشه و عنوان | نقاش‌باشی لال |
| سال تولد | 1300قمری |
| تاریخ درگذشت | شمسی |
| نوع معلولیت | ناشنوا |
| رشته و تخصص | نقاشی و قلمدان نگاری |
| متن زندگی نامه |
محمدحسن افشار اُرومی مشهور به نقاش‌باشی لال از نقاشان معروف ایرانی در دوره قاجار است. او از طرف بعضی پادشاهان قاجار به سمت نقاش‌باشی تعیین شد. رئیس نقاشان دربار و لقبی محترمانه و قابل تکریم برای کسی که سرآمد نقاشان است. او علاوه بر نقاشی و قلمدان نگاری هم انجام می‌داد. از هنرمندان دربار قاجار و از نمایندگان مکتب پیکرنگاری درباری بود. وی هنرمند لال و از طوایف معروف افشار و ارومیه بود. به دلیل ناشنوایی او را لال یاد کرده‌اند. در رنگ روغن، کارهای روغنی (لاکی) و آبرنگ مهارت داشت و خط نستعلیق را خوش می‌نوشت. قوانین ژرف نمایی را به خوبی می‌دانست و مجالس بزمی و رزمی، به ویژه تک چهره پادشاهان و رجال معروف را با مهارت نقش می‌کرد. حالات شخصی و آرایشی صورت‌ها و نیز اشیاء زمینه را با دقت ترسیم می‌کرد. محمدحسن خان از فتحعلی شاه یا محمدشاه قاجار، لقب نقاش‌باشی گرفت دو پسرش، آقا بیگلر و ابوالفیض، هم نقاش شده بودند. از جمله آثار تصویر فتحعلی شاه قاجار نشسته بر تخت سلطنتی (1234ق)؛ تصویر محمدشاه قاجار (1261ق)؛ پرده رنگ روغنی ناصرالدین شاه (1276ق)؛ شاهزاده و پسرک نیمه برهنه؛ شاهزاده ایستاده با تفنگ؛ شیخ صنعان و دختر ترسا؛ جوان بلندقامت؛ و چندین قلمدان و قاب آینه. لازم به یادآوری است، تلاش‌های محمدحسن بعداً به نتیجه رسید و رشته نقاشی در دارالفنون دایر شد. میرزا علی‌اکبرخان مزین الدوله (1222-1311ش) مشهور به نقاش‌باشی از نخستین شاگردانی بود که در 1248ش برای تحصیل به اروپا اعزام شد و در مدارس عالی پاریس نقاشی و موسیقی فرا گرفت. پس از بازگشت از 1264 با تأسیس رشته نقاشی و تئاتر در دارالفنون، به آموزش افراد حتی معلولان اهتمام داشت. مآخذ لغت‌نامه دهخدا، ص20028؛ دانشنامه دانش‌گستر، ج15، ص 282-283. |
| تاریخ ثبت در بانک | 31 تیر 1398 |