| کد | cb-10184 |
|---|---|
| نام | جرجانی، ابوسعید ضریر (نابینا) |
| پیشه و عنوان | ریاضیدان و هندسه دان |
| ملیت | ایرانی |
| سال تولد | حدود 400قمری |
| تاریخ درگذشت | شمسی |
| نوع معلولیت | نابینا |
| متن زندگی نامه |
جرجانی، ابوسعید ضریر (نابینا)، ریاضیدان و هندسه دان ایرانی فعال در حدود سال 400. از زندگانی وی تقریباً هیچ اطلاعی در دست نیست. از نام او برمی‌آید که اهل شهر باستانی جرجان بوده است. کامل‌ترین صورت نام وی را ابوریحان بیرونی در یکی از دست نوشته‌های استخراج الاوتار ــ که به شماره 1012 در کتابخانه لیدن نگهداری می‌شود به صورت ابوسعید محمدبن علی ضریر جرجانی آورده است. [1] [2] چون زوتر [3] ابوسعید ضریر جرجانی ریاضیدان را به اشتباه با ابوسعید ضریر احمدبن خالد بغدادی که ادیب و شاگرد ابوعبداللّه محمدبن زیادبن اَعرابی (متوفی 231) بود، [4] [5] یکی دانسته است، گاهی دوره حیات جرجانی ریاضیدان را قرن سوم ذکر کرده‌اند. [6] [7] جرجانی در رساله مسائل هندسیة از ابوعبداللّه شَنّی ، که در نیمه دوم قرن چهارم می‌زیست، نام برده است. [8] این اشاره موید آن است که محمدبن علی جرجانی با احمدبن خالد ادیب یکی نیست. از جرجانی دو رساله به نامهای مسائل هندسیة و استخراج خط نصف‌النهار من کتاب انالیما والبرهان علیه به جا مانده است که هر دو اهمیت تاریخی بسیاری دارند. تنها دست‌نوشته شناخته شده آنها به ترتیب برگهای 69 رـ71 پ و 153 پ ـ 154 پ، از نسخه خطی شماره 41 م. ریاضی در دارالکتب المصریه قاهره را تشکیل می‌دهند. [9] یان پ. هوخندایک ، ویرایشی از متن عربی این دو رساله را همراه با ترجمه و شرح انگلیسی آنها منتشر کرده است. منبع: دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «ابوسعید ضریر جرجانی»، شماره4604. |
| تاریخ ثبت در بانک | 8 شهریور 1395 |