کد | jr-23648 |
---|---|
عنوان اول | جنون |
عنوان مجموعه | دانشنامه دانشگستر، ج6 |
نوع | کاغذی |
شماره صفحه (از) | 696 |
زبان | فارسی |
متن |
جنون یا دیوانگی در روانشناسی، ابتلا به اختلال ذهنی و خبط دِماغ گفته میشود. دیوانه، مجنون و در فرهنگ معاصر ایرانی لفظ «روانی» نیز بر این معنی دلالت دارد و به کسی گفته میشود که به سبب اختلالات روانی مسئول اعمال خود نیست. جنون به مفهوم بیعقلی یا نابخردی در فرهنگ مدرن غربی از عصر روشنگری بدین سو معنا و قوام یافته است. گفتمان جنون به این معنی در فرهنگ یونانی و اسلامی به کلی مفقود است و آن را در تقابل با مفهوم عقل قرار نمیدادند حتی در فرهنگ اسلامی از «عقلای مجانین» سخن میگفتند؛ به تعبیری، گفتمان لوگوس در فرهنگ یونانی و اسلامی و به تبع آن فرهنگ اروپایی تا عصر کلاسیک (نیمه قرن 17 تا پایان قرن 18) بر مبنای تقابل دوتایی «عقل/جنون» تعریف نمیشد. البته این بدان معنا نبود که جنون در گذشته وجود نداشت؛ اما اینقدر بود که عقل، جنون را برای اثبات و توصیف خود سرکوب نمیکرد. تقابل میان عقل و جنون، در اروپا در عصر حاکمیت مطلق عقل، عصر کلاسیک، دستخوش تغییرات بنیادینی شد. در این عصر شاهد سرکوب کورکورانه و نظامیوار دیوانگان هستیم. بیش از این دیوانگان رانده و طرد میشدند، اما قانونی برای حبس و تعدی به دیوانگان وجود نداشت. پیدایش دارالمجانینها، و اقامت دادن اجباری دیوانگان در اروپا رواج کامل یافت. برخورد با پدیده جنون در عصر رمانتیسم و پس از آن (تا به امروز) جنبه ملایمتری به خود گرفته است. روانشناسی نوین تیغی دولبه است؛ عقل حق سرکوب جنون را از دست داد، اما در هیئت روانشناسی همچنان حق قیومیت بر آن را در دست خود دارد. مأخذ دانشنامه دانشگستر، ج6، ص696. |
تاریخ ثبت در بانک | 6 اسفند 1397 |